Nhà hát Opera Hà Nội: Kiến tạo biểu tượng văn hóa mới bên Hồ Tây
Theo tạp chí Người đưa tin, với quy mô chưa từng có và thiết kế kiến trúc độc bản, Nhà hát Opera Hà Nội – do kiến trúc sư lừng danh Renzo Piano thiết kế – đang được kỳ vọng sẽ trở thành một biểu tượng nghệ thuật và kiến trúc mang tầm vóc quốc tế của Việt Nam.
Chia sẻ về dự án tâm huyết này, kiến trúc sư Renzo Piano – người từng đoạt giải Pritzker, danh hiệu cao quý nhất trong ngành kiến trúc – đã ví von:
“Tôi mong muốn nhà hát bên Hồ Tây trở thành một ‘hòn đảo âm nhạc’ – nơi hội tụ các chương trình nghệ thuật đỉnh cao, sánh ngang những không gian trình diễn danh giá như tại Paris, Milan, Berlin hay New York.”
Được thiết kế bởi Renzo Piano Building Workshop – văn phòng kiến trúc hàng đầu thế giới, nhà hát Opera Hà Nội có tổng diện tích sàn lên tới 45.000 m², tương đương gấp sáu lần một sân bóng đá tiêu chuẩn. Công trình bao gồm hai khán phòng lớn với tổng sức chứa hơn 2.800 chỗ ngồi:
Khán phòng chính chuyên phục vụ các buổi diễn opera có 1.805 chỗ – lớn hơn ba lần Nhà hát Lớn Hà Nội.
Khán phòng đa năng có sức chứa từ 1.010 đến 2.000 chỗ, đáp ứng nhiều loại hình nghệ thuật khác nhau.
Tuy nhiên, điều làm nên sức hút thực sự của nhà hát này lại nằm ở kiến trúc mái vòm độc nhất – một thiết kế chưa từng có tiền lệ tại Việt Nam.
Lấy cảm hứng từ vẻ đẹp lãng mạn và mềm mại của Hồ Tây, mái vòm của nhà hát gợi hình ảnh sóng nước và ngọc trai – một biểu tượng vừa gần gũi vừa thanh cao. Thiết kế mái vòm không chỉ ấn tượng ở mặt thẩm mỹ mà còn ở trình độ kỹ thuật cao cấp.
Mái được hợp thành từ các vòm đơn lẻ liên kết, dựa trên nguyên lý hình học của đường dây xích catenary – cấu trúc truyền lực tối ưu thường thấy trong tự nhiên như ở vỏ trứng. Công nghệ mô phỏng số, phần mềm phân tích phần tử hữu hạn và các nghiên cứu khí động học, địa kỹ thuật, động đất đã được ứng dụng để đảm bảo mái vòm có tuổi thọ tối thiểu 100 năm.
Với nhịp vượt 80m, chiều dài tổng thể hơn 130m, mái vòm được nâng đỡ bởi 4 "mega column" và mép kết cấu, đổ hoàn toàn bằng bê tông cốt thép tại chỗ. Đặc biệt, lớp vỏ mái chỉ dày từ 250mm – thậm chí còn mỏng hơn vỏ trứng nếu thu nhỏ toàn công trình. Bề mặt mái phủ lớp ceramic ánh ngọc trai, phản chiếu ánh sáng tự nhiên và mặt nước Hồ Tây theo thời gian – tạo nên hiệu ứng chuyển động đầy thi vị từ bình minh đến hoàng hôn.
Không gian nội thất của nhà hát được thiết kế như một tổ hợp nghệ thuật sống động, nơi mọi chi tiết đều được “đo ni đóng giày” cho những màn trình diễn đỉnh cao.
Khán phòng opera được trang bị hệ thống tấm tán âm (acoustic) cơ khí hiện đại, có thể điều chỉnh theo từng loại hình trình diễn – từ opera, hòa nhạc, ballet đến hội nghị, lễ hội âm nhạc. Các tấm này điều chỉnh phản xạ và hấp thụ âm thanh theo yêu cầu riêng biệt, đảm bảo âm thanh lý tưởng cho từng chương trình.
Toàn bộ không gian biểu diễn áp dụng mô hình “box in box” – tức mỗi phòng là một khối hộp nằm trong một khối lớn hơn, cách ly âm thanh bằng các lớp đệm, đảm bảo cách âm tuyệt đối. Đây là tiêu chuẩn thường chỉ thấy ở những nhà hát đẳng cấp quốc tế như Elbphilharmonie (Hamburg) hay Philharmonie de Paris.
Hệ thống ghế ngồi cũng có thể tự động điều chỉnh linh hoạt, giúp tối ưu không gian theo quy mô từng buổi diễn, từ nhạc pop – rock sôi động đến opera cổ điển hay điện ảnh nghệ thuật.
Ngoài các khán phòng, nhà hát còn có khu trưng bày nghệ thuật, bảo tàng, phòng tập, khu vực ẩm thực và các không gian mở – biến nơi đây thành điểm đến văn hóa – du lịch độc đáo của Hà Nội.
Với kiến trúc đột phá, công nghệ tiên tiến và tầm nhìn quốc tế, nhà hát Opera Hà Nội không chỉ là một không gian trình diễn nghệ thuật mà còn là biểu tượng cho khát vọng vươn tầm toàn cầu của nền văn hóa Việt Nam đương đại.
Khi hoàn thành, công trình hứa hẹn sẽ là nơi hội tụ của các ngôi sao nghệ thuật hàng đầu thế giới, một điểm đến mới trên bản đồ du lịch văn hóa quốc tế, và là niềm tự hào mới bên bờ sóng Hồ Tây.