Hưng Yên vào mùa tằm nhả tơ: Cảnh tượng đẹp đến nao lòng

Theo ZNews, đầu tháng 8, bác sĩ Nguyễn Trọng Cung, 33 tuổi, tìm đến xã Vũ Tiên, tỉnh Hưng Yên – nơi từng thuộc xã Hồng Phong, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ – để khám phá một trong những làng nghề trồng dâu, nuôi tằm lâu đời nhất vùng đồng bằng sông Hồng. Dù đã nghe danh từ dài, nhưng làm quãng đường khá xa nên đây mới là lần đầu tiên anh đặt chân đến.

Hiện tại, toàn xã Vũ Tiên có hơn 1.200 hộ làm nghề, với khoảng 260 ha trồng dâu xanh tốt. Mùa tằm ở đây kéo dài từ tháng 4 đến giữa tháng 11, trùng với thời điểm cây dâu tây trưởng thành, cho lá dày và chất lượng nhất. Vào những ngày hè oi bức, người dân phải nuôi tằm trong trụ có gắn điều hòa, giữ nhiệt độ trong khoảng 20–25°C và độ ẩm 60–65% để tằm phát triển tốt.

Theo bác sĩ Trọng Cung, hiện nay người dân chủ yếu nuôi tằm đến khi tơ tơ, rồi đưa kén bán cho thương lái, không còn tự kéo tơ, dệt lụa như trước. Công việc này nổi tiếng là vất vả, đúng như câu “nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm”.

Mỗi ngày, tằm ăn 4–5 bữa trưa, chia theo từng cữ sáng, chiều, chiều, tối và cả đêm. Khi tằm chuẩn bị làm kén, người nuôi sẽ đặt khung gỗ chia thành nhiều ô nhỏ để tằm leo lên, rồi thường xuyên kiểm tra, nhỏ những con rơi xuống và đưa lại vào khung. Kén hình thành công sẽ được thu gom, đóng gói, xuất bán.

Cả làng sống bằng nghề trồng dâu, nuôi tằm, nhưng công đoạn dệt lụa, dệt lụa mai một. Trong chuyến đi, Trọng Cung chỉ kịp ghi lại những khung cảnh tơ lụa tơ tằm, kéo kén, để rồi vẫn thấy tiếc vì không còn hình ảnh những khung nhung dệt lụa xưa. Anh nhớ nhất khoảnh khắc khắc một cụ ngồi bên cửa sổ, cạnh bếp nước vừa mô-đun, ánh chiều xuyên qua ô cửa tạo thành những bức sáng ấm áp. Hình ảnh chút mẹo anh nhớ về tuổi thơ ở quê Quỳnh Phụ, nơi gia đình anh từng nuôi tằm, trồng dâu.

Trọng Cung vốn mới bắt đầu chụp ảnh về truyền thống làng nghề, trước đây anh chủ yếu “săn” phong cảnh núi rừng. Bộ ảnh ở làng tơ Vũ Tiên là dự án thứ ba, sau làng làm bánh đa sợi ở Thái Bình và làng ngói âm dương ở Bắc Sơn.

Anh mong muốn thế hệ trẻ hiểu rằng, ở vùng đồng bằng sông Hồng vẫn còn những làng thủ công công độc, dù tương lai của chúng rất mong manh. “Giờ chỉ còn người trung tuổi nuôi trụ, còn lớp trẻ phần lớn đi làm công ty hoặc xa quê. Nghề nuôi dưỡng nuôi dưỡng, lợi nhuận thấp, rất dễ biến mất”, anh chia sẻ.

Những năm gần đây, Vũ Tiên không chỉ nuôi tằm để bán kén mà còn hợp tác với doanh nghiệp để phát triển du lịch trải nghiệm. Du khách tới đây có thể tham gia hái lá dâu, cho tằm ăn, tìm hiểu về cây dâu – loại cây vừa có giá trị kinh tế, vừa là thuốc. Chủ một hộ nuôi tằm cho biết, mỗi năm họ vẫn thu hoạch và xuất khẩu một số tấn dâu tươi ra Hà Nội. Nhiều du khách nước ngoài tỏ ra thích thú với những hoạt động thủ công dân dã này.

Với Nguyễn Trọng Cung, chuyến đi đến Vũ Tiên không chỉ mang lại một bộ ảnh giàu cảm xúc mà còn giúp anh cảm nhận được sự sâu sắc hơn vẻ đẹp bền bỉ của những người đang giữ nghề xưa. Đó là một lát cắt mạc nhưng giá quý của đời sống làng quê Bắc Bộ – nơi tiếng lụa rì rào và hương lá dâu xanh vẫn hòa quyện trong nhịp sống hiện đại.