Đình Bình Thủy Cần Thơ: Kiệt tác kiến trúc cổ đẹp "mê hồn"

Giới thiệu về đình Bình Thủy - Cần Thơ

• Địa chỉ: Phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ.

Đình Bình Thủy, một trong những ngôi đình cổ nhất Cần Thơ, mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa của vùng đất Tây Đô. ĐÌnh thờ Thần Hoàng Bổn Cảnh cúng nhiều vị thần và anh hùng dân tộc khác, tạo nên nét độc đáo trong tín ngưỡng dân gian của người dân miền Tây.

Ngôi đình được xây dựng lần đầu vào năm 1844 trên vùng đất làng Bình Hưng xưa. Năm 1852, quan tuần phủ Huỳnh Mẫn Đạt gặp gió bão khi đi tuần trên sông, được người dân vùng Bình Hưng cứu giúp. Để tạ ơn, ông đề nghị vua Tự Đức sắc phong cho làng và đổi tên thành làng Bình Thủy. Ngôi đình cũng được gọi là đình Bình Thủy từ đó.

Năm 1853, người dân làng Bình Thủy quyên góp tiền để tu sửa lại đình. Tường gạch được xây dựng kiên cố hơn, mái được lợp ngói đỏ, gỗ xây dựng cũng được chọn lựa kỹ càng hơn. Đặc biệt, nhà võ ca được xây dựng thêm để phục vụ cho các lễ hội lớn trong làng. 

Đến năm 1904, nhận thấy đình xuống cấp, quan tri phủ Nguyễn Đức Nhuận tiến hành xây dựng lại đình. Tuy nhiên, công trình chưa hoàn thành thì quan tri phủ qua đời. Vì vậy, công việc trùng tu đình phải dừng lại.

Năm 1909, việc xây dựng đình Bình Thủy được tiếp tục và hoàn thành vào năm 1910. Cũng trong khoảng thời gian này, đình được đổi tên thành "Long Tuyền", có nghĩa là "con rồng nằm". Do đó, đình Bình Thủy còn được biết đến với tên gọi khác là đình Long Tuyền hoặc Long Tuyền cổ miếu.

Trải qua nhiều lần trùng tu, đình Bình Thủy vẫn giữ được nét kiến trúc nguyên bản, là di tích lịch sử - văn hóa quan trọng của Cần Thơ. Nơi đây không chỉ là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân mà còn là điểm đến hấp dẫn du khách, giúp tìm hiểu về lịch sử và văn hóa miền Tây.

Đình Bình Thủy: Kiệt tác kiến trúc cổ miền Tây

Ngôi đình được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống Việt Nam, kết hợp hài hòa giữa các yếu tố Nho giáo, Phật giáo và tín ngưỡng dân gian. Các hạng mục chính của đình bao gồm: cổng tam quan, sân đình, nhà võ ca, chánh điện và hậu cung.

Đình Bình Thủy nổi bật với những trang trí tinh xảo, được thực hiện bởi những nghệ nhân tài hoa.

• Mái đình: Lợp ngói âm dương, trang trí hình lưỡng long tranh châu, tượng kỳ lân, cá hóa rồng...
• Cột đình: Làm bằng gỗ quý, chạm khắc hoa văn tinh tế như long, lân, quy, phụng...
• Bức hoành phi, câu đối: Được thực hiện công phu với những chữ Hán mang ý nghĩa sâu sắc.
• Tượng thờ: Các pho tượng thờ thần được tạo tác tinh xảo, thể hiện nét nghệ thuật cao.

Vẻ đẹp kiến trúc bên ngoài của đình Bình Thủy

Vẻ đẹp của đình Bình Thủy gây ấn tượng với du khách bởi lối kiến trúc "thượng lầu hạ hiên" độc đáo. Mái nhà chánh điện và nhà sau được thiết kế chồng lớp lên nhau, tạo nên vẻ đẹp thanh thoát, tinh tế mà vẫn hài hòa với kiến trúc tổng thể của ngôi đình.

Đặc biệt, trên nóc đình còn được trang trí bằng những tượng hình cá hóa rồng, kỳ lân và hình nhân, thể hiện sự tinh xảo trong nghệ thuật kiến trúc cổ truyền của người Việt.

Mái đình được tô điểm bởi những bình hoa, giỏ lam đào đắp nổi tinh xảo. Bên cạnh đó, viền mái ngói được ốp hình lá xoài tráng men xanh, tạo nên điểm nhấn độc đáo. Mặt trước của đình có cột xi măng được trang trí bởi những hoa văn tinh tế, thể hiện sự khéo léo của người thợ thủ công.

Không gian bên trong đình Bình Thủy

Đình Bình Thủy được bố trí với không gian thờ tự trang nghiêm, phân chia thành các khu vực rõ ràng:

• Tiền đường: Gian ngoài cùng là tiền đường, nơi đặt bàn thờ Nghi Trung và Nghi Hạ.
• Gian giữa: Gian tiếp theo là bàn thờ Nghi Thượng, dùng để dâng hoa, cúng bái trong những ngày lễ hội.
• Chính điện: Gian trung tâm của đình là chính điện, nơi đặt bàn thờ chính thờ thần Thành Hoàng Bổn Cảnh. Bên trái chính điện là bàn thờ Hương chức Tiên Giáo, phía trong cùng là Hậu tiền.

Bên cạnh chánh điện, đình Bình Thủy còn có nhiều không gian thờ tự khác:

• Đối diện chánh điện: Bàn thờ Tiền Hiền và chức sắc Tiên Giác.
• Trong cùng gian giữa: Bàn thờ Hậu thân.
• Hai bên gian giữa: Bàn thờ Tả Bang và Hữu Bang.

Ngoài ra, trong khuôn viên đình còn có hai miếu thờ thần Nông và thần Hổ với quy mô khá lớn.

Đình Bình Thủy sử dụng nhiều chất liệu xây dựng khác nhau như gỗ, đá, gạch, ngói... tạo nên sự phong phú về màu sắc và kết cấu. Đặc biệt, đình còn sử dụng một loại vữa đặc biệt làm từ hỗn hợp vôi, mật mía và trứng gà, giúp công trình trở nên bền vững với thời gian.

Lễ hội Kỳ Yên đình Bình Thủy - Nét đẹp văn hóa tâm linh Nam Bộ

Đình Bình Thủy tọa lạc tại phường Bình Thủy, quận Bình Thủy, thành phố Cần Thơ, không chỉ là một di tích kiến trúc nghệ thuật độc đáo mà còn là nơi diễn ra lễ hội Kỳ Yên truyền thống, thu hút đông đảo người dân và du khách.

Lễ hội Kỳ Yên đình Bình Thủy được tổ chức hai lần trong năm:

• Lễ Thượng điền: Diễn ra vào 3 ngày, từ 12 đến 14 tháng 4 âm lịch.
• Lễ Hạ điền: Diễn ra vào 2 ngày, 14 và 15 tháng Chạp âm lịch.

Lễ hội bao gồm phần lễ và phần hội với nhiều hoạt động phong phú:

• Phần lễ: Mang đậm nét văn hóa tâm linh, gồm các nghi thức cúng tế truyền thống như lễ rước sắc thần, lễ tế thần, lễ cầu an... để tưởng nhớ công ơn các vị thần linh, cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa.
• Phần hội: Sôi động với các hoạt động văn hóa, thể thao và giải trí như múa lân, hát bội, đua thuyền, thi cờ tướng... tạo nên không khí vui tươi, nhộn nhịp cho lễ hội.

Lễ hội Kỳ Yên đình Bình Thủy là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thể hiện bản sắc văn hóa độc đáo của người dân miền Tây Nam Bộ. Đến tham gia lễ hội, du khách sẽ được hòa mình vào không khí tưng bừng, trải nghiệm những nét đẹp truyền thống và tìm hiểu thêm về văn hóa tâm linh của người Việt.

Đình Bình Thủy - một kiệt tác kiến trúc cổ kính, hấp dẫn giữa lòng Cần Thơ. Hãy đến và khám phá vẻ đẹp "mê hồn" của ngôi đình này trong chuyến du lịch miền Tây sắp tới nhé!