Nằm tại xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 42km về phía Đông Bắc, Vĩnh Hy mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ, quyến rũ cùng một cái tên đầy gợi mở, ẩn chứa những câu chuyện và ý nghĩa sâu sắc. Vậy tại sao vịnh biển xinh đẹp này lại mang tên Vĩnh Hy?
Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Ninh Thuận, tên gọi Vĩnh Hy bắt nguồn từ một truyền thuyết dân gian đầy lãng mạn. Chuyện kể rằng, thuở xa xưa, vịnh này vốn có tên là Vũng Găng. Nơi đây có một chàng ngư phủ tài giỏi, khỏe mạnh tên là Vĩnh Hy. Cuộc sống của chàng cứ thế bình lặng trôi qua cho đến một đêm trăng thanh gió mát, khi đang thả hồn giữa biển khơi, chàng tình cờ trông thấy một nàng tiên xinh đẹp tuyệt trần với đôi cánh trắng muốt từ trời hạ xuống tắm mát tại Vũng Găng.

Say đắm trước vẻ đẹp thanh tao của nàng, Vĩnh Hy đã nhẹ nhàng bơi đến làm quen. Tình yêu nảy nở, họ kết duyên và sống những ngày tháng hạnh phúc viên mãn ngay tại vùng biển thơ mộng này. Nhưng hạnh phúc chẳng tày gang, một đêm tối trời, khi Vĩnh Hy dong thuyền đi đánh cá ở vùng đá vách hiểm trở, biển cả bỗng nổi cơn thịnh nộ. Giông tố, sấm chớp đùng đùng, sóng dữ cuồn cuộn nhấn chìm con thuyền nhỏ bé của chàng.
Ở nhà, nàng tiên chờ mãi không thấy chồng về, lòng nóng như lửa đốt. Nàng chạy lên đỉnh Núi Chúa, mỏi mắt trông ra biển khơi mong ngóng tin tức người chồng yêu dấu. Ngày qua ngày, hy vọng lụi tàn, nỗi đau thương tuyệt vọng khiến nàng khóc cạn nước mắt. Dòng lệ ấy cứ tuôn rơi, chảy xuống sườn núi, tạo thành dòng suối Lồ Ồ trong vắt, tuôn chảy mãi cho đến tận ngày nay.
Để tưởng nhớ người ngư phủ tài hoa bạc mệnh và mối tình sâu đậm của họ, người dân đã đổi tên Vũng Găng thành Vĩnh Hy. Câu chuyện này không chỉ lý giải tên gọi của vịnh mà còn gắn liền địa danh với dòng suối Lồ Ồ và ngọn Núi Chúa hùng vĩ, tạo nên một bức tranh huyền thoại đầy cảm xúc.

Cũng theo Cục Di sản văn hóa, "Vĩnh Hy" mang ý nghĩa là sự mong muốn về một cuộc sống "vĩnh cửu" (Vĩnh) và "hy vọng, vui vẻ, may mắn" (Hy). Cái tên này phản ánh ước vọng của người dân về một vùng đất giao thương sầm uất, náo nhiệt, nơi có nhiều cơ hội làm ăn, gặp nhiều may mắn, hướng tới một cuộc sống ấm no, an hòa, vui vẻ và bình yên.
Vẻ đẹp của Vĩnh Hy trước hết đến từ sự hòa quyện tuyệt vời giữa núi rừng và biển cả. Một bên là Vườn Quốc gia Núi Chúa với hệ sinh thái khô hạn đặc trưng, những dãy núi đá vôi hùng vĩ đâm ngang ra biển, tạo thành những bức tường thành vững chãi ôm trọn lấy vịnh. Một bên là làn nước biển trong xanh màu ngọc bích, phẳng lặng như gương, soi bóng mây trời và núi non trùng điệp.

Khung cảnh sơn thủy hữu tình ấy khiến bất cứ ai đặt chân đến đây cũng phải ngỡ ngàng, trầm trồ. Vịnh không quá lớn nhưng đủ kín gió, mặt nước êm đềm quanh năm, lý tưởng cho các hoạt động khám phá như đi thuyền đáy kính ngắm san hô, lặn biển hay đơn giản là thả mình thư giãn giữa không gian yên bình.
Dưới làn nước trong vắt ấy là một thế giới san hô đầy màu sắc và đa dạng, một trong những hệ sinh thái san hô ven bờ đẹp nhất Việt Nam, góp phần tạo nên sức hấp dẫn khó cưỡng cho Vĩnh Hy.
Ngày nay, Vĩnh Hy cùng với suối Lồ Ồ và Vườn Quốc gia Núi Chúa đang ngày càng trở thành điểm đến được yêu thích của du khách trong và ngoài nước. Người ta đến đây không chỉ để đắm mình vào vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, khám phá thế giới đại dương kỳ thú, mà còn để lắng nghe những câu chuyện lịch sử, những truyền thuyết nhuốm màu thời gian, và cảm nhận sâu sắc hơn về văn hóa, con người.