Chùa lớn nhất Việt Nam - Chùa Tam Chúc thờ ai?

Quần thể danh thắng Tam Chúc (Kim Bảng, Hà Nam) không chỉ gây ấn tượng mạnh mẽ bởi quy mô kiến trúc đồ sộ và cảnh quan sơn thủy hữu tình mà còn bởi sự đa dạng trong không gian tín ngưỡng, thờ tự.

Vậy, cụ thể chùa Tam Chúc thờ những ai và ý nghĩa của từng khu vực thờ tự là gì? Đây là câu hỏi được nhiều du khách và Phật tử quan tâm khi hành hương về chốn linh thiêng này.

Theo tìm hiểu từ nhiều nguồn thông tin uy tín, quần thể danh thắng Tam Chúc là một không gian tín ngưỡng đa dạng và có chiều sâu. Nơi đây không chỉ trang nghiêm với các điện thờ Phật theo giáo lý nhà Phật, mà còn mang đậm dấu ấn lịch sử - văn hóa khi dành không gian tôn thờ Vua Đinh Tiên Hoàng và Hoàng hậu Dương Thị Nguyệt tại Đình Tam Chúc cổ. 

Đặc biệt, thể hiện trọn vẹn tinh thần "uống nước nhớ nguồn", chùa Tam Chúc còn có khu vực thờ tự, tri ân những người đã có công lao đóng góp to lớn cho việc xây dựng và phát triển chùa qua các thời kỳ – một truyền thống tốt đẹp đã tồn tại từ ngàn đời nay trong văn hóa Phật giáo Việt Nam. 

Chùa lớn nhất Việt Nam - Chùa Tam Chúc thờ ai? - ảnh 1

Tam điện chùa Tam Chúc

Theo thông tin từ VnExpress, trung tâm của đời sống tâm linh Phật giáo tại Tam Chúc là ba ngôi chính điện bề thế, mỗi điện thờ một vị Phật mang ý nghĩa riêng biệt, tạo thành một trục tâm linh vững chãi:

Điện Tam Thế: Đây là công trình kiến trúc cao 39m trên một mặt sàn rộng lớn đến 5.000 m2. Bước vào điện, du khách sẽ choáng ngợp trước ba pho tượng Phật khổng lồ bằng đồng đen, uy nghi ngự giữa không gian, tượng trưng cho ba thời Quá khứ, Hiện tại và Tương lai. Bao quanh điện là 12.000 bức phù điêu được chế tác tinh xảo từ đá núi lửa Indonesia, tái hiện sống động những điển tích Phật giáo. 

Điện Pháp Chủ: Là nơi tôn thờ Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, vị Phật khai sáng Phật giáo. Điểm nhấn đặc biệt tại đây là pho tượng Phật Thích Ca bằng đồng nguyên khối, nặng tới 150 tấn, được xem là một trong những pho tượng Phật bằng đồng lớn nhất khu vực Đông Nam Á. 

Điện Quan Âm: Dành riêng để thờ Phật nghìn tay nghìn mắt, biểu tượng của lòng từ bi vô lượng, cứu khổ cứu nạn.

Ba pho tượng Phật Tam Thế được đặt tại chính điện (Ảnh: Chùa Tam Chúc)
Ba pho tượng Phật Tam Thế được đặt tại chính điện (Ảnh: Chùa Tam Chúc)

Đình Tam Chúc

Bên cạnh các điện thờ Phật trang nghiêm, quần thể Tam Chúc còn là nơi lưu giữ và phát huy các giá trị tín ngưỡng dân gian và tinh thần "uống nước nhớ nguồn" của dân tộc.

Theo Báo Hà Nam, Đình Tam Chúc cổ kính, mang đậm nét kiến trúc truyền thống Việt Nam, duyên dáng tọa lạc trên mặt hồ Lục Nhạc (hồ Tam Chúc). Đây là nơi thờ tự Vua Đinh Tiên Hoàng và Hoàng hậu Dương Thị Nguyệt. Ngôi đình còn thờ Cao Sơn Hộ Quốc Thượng Đẳng Thần, một vị tướng tài ba đã có công lớn giúp vua Hùng Duệ Vương trong cuộc chiến chống quân Thục Phán.

Đền thờ Mẫu

Không gian tín ngưỡng thờ Mẫu cũng được thể hiện rõ nét qua Đền thờ Mẫu, nơi tôn thờ Tam Tòa Thánh Mẫu, bao gồm Mẫu Thượng Thiên, Mẫu Thượng Ngàn và Mẫu Thoải Phủ – những vị nữ thần cai quản các cõi trời, rừng núi và sông nước trong tâm thức người Việt.

Nhà thờ Tổ và Đền Tứ Ân

Chia sẻ với Báo Thanh tra, Thượng tọa Thích Minh Quang, trụ trì chùa Tam Chúc, cho biết: "Chùa Tam Chúc ngoài các điện chính thờ Phật (Tam Bảo) thì có Nhà thờ TổĐền Tứ Ân." 

Nhà thờ Tổ là nơi tôn vinh các vị Tổ sư đã có công lao to lớn trong việc khai sơn phá thạch và phát triển Phật giáo Việt Nam qua các thời kỳ, như Sư Tổ Đạt Ma, Thiền sư Khuông Việt, Đỗ Thuận Pháp sư, Thiền sư Nguyễn Minh Không và cố Hòa thượng Thích Thanh Tứ.

Đặc biệt, Đền Tứ Ân được lập để ghi nhớ và tri ân công đức của những người đã có đóng góp to lớn trong việc kiến tạo và xây dựng chùa Tam Chúc qua nhiều giai đoạn. Một trong những người được thờ tại đây là bà Phạm Thị Lan, phu nhân của doanh nhân Nguyễn Văn Trường (Xuân Trường), người đã phát tâm công đức xây dựng nên quần thể chùa Tam Chúc ngày nay. 

Chùa lớn nhất Việt Nam - Chùa Tam Chúc thờ ai? - ảnh 2

Qua tìm hiểu, có thể thấy chùa Tam Chúc là một không gian tâm linh đa dạng, nơi hội tụ đức tin Phật giáo, tín ngưỡng dân gian thờ Mẫu, thờ các vị anh hùng dân tộc và cả sự tri ân đối với những người có công xây dựng, phát triển đạo pháp và quê hương. Sự kết hợp hài hòa này không chỉ làm phong phú đời sống tinh thần của người dân mà còn tạo nên một điểm đến văn hóa – tâm linh độc đáo, thu hút du khách trong và ngoài nước.