Hà Giang (hiện đã sáp nhập vào tỉnh Tuyên Quang) không chỉ mê hoặc du khách bởi khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, những cung đường đèo uốn lượn hiểm trở hay sắc màu văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số. Nơi đây còn níu chân người lữ hành bởi một nền ẩm thực phong phú, đa dạng.
Khi hành trình khám phá cao nguyên đá kết thúc, du khách thường thoải mái "Hà Giang có đặc sản gì làm quà?". Bài viết này sẽ là cẩm nang chi tiết, mũi ý những món quà đặc sản ý nghĩa, dễ mua và dễ vận chuyển nhất để bạn mang hương Hà Giang tặng quà người thân, bạn bè.
Hà Giang - Điểm du lịch hàng đầu vùng Đông Bắc
Khác với những miền khác, đặc sản Hà Giang mang trong mình một sự sắc bén rất riêng, được chắt chiu từ chính thiên nhiên khắc nghiệt và bàn tay lao động cần cù của người dân bản địa.
Hương vị độc độc, nguyên bản: Nguyên liệu làm nên các món ăn, sản phẩm ở đây đều hoàn toàn tự nhiên, từ những hạt ngô trồng trên nương đá, những con trâu, con lợn được thảnh thơi tự làm, đến những búp chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi hay mật mật từ loài hoa bạc hà chỉ có ở cao nguyên đá. Chính sự thuần khiết này đã được tạo nên các hương vị đặc biệt không thể trộn lẫn.
Gắn liền với văn hóa bản địa: Mỗi món đặc sản không chỉ là một món ăn mà còn là câu chuyện văn hóa, là nếp sống, là tinh hoa của các dân tộc Mông, Tày, Dao, Lô Lô... Mua một món quà từ Hà Giang cũng chính là mang về một phần văn hóa của mảnh đất này.
Chất lượng và an toàn: Được chế biến thủ công theo phương pháp truyền thông, không sử dụng chất bảo quản, các sản phẩm Hà Giang thường rất an toàn cho sức khỏe, là món quà thiết thực và ý nghĩa.
Top những đặc sản Hà Giang làm quà dễ mua dễ mang về nhất
Để giúp bạn dễ dàng lựa chọn, dưới đây là danh sách những sản phẩm đặc sản nổi bật, được khách yêu thích và thuận tiện nhất để đóng gói mang về.
Thịt trâu gác bếp và trạm tái chế
Nhắc đến đặc sản Hà Giang, không thể kể đến thịt trâu gác bếp và lạp xưởng hun khói. Đây là hai "ứng cử viên" sáng giá nhất cho món quà sang trọng, đậm tình miền sơn chân.
Thịt trâu hun khói (Thịt trâu hun khói):
Thịt trâu gác bếp chuẩn Hà Giang được làm từ phần thịt bắp của những con trâu khỏe mạnh, chăn thả tự nhiên trên sườn núi. Thịt được tẩm công phu với các loại gia vị đặc trưng của núi rừng như mắc khén, hạt dổi, dược phẩm, ngựa rừng... rồi treo trên gác bếp, hong khô từ từ dùng khói của cây gỗ rừng.
Thịt trâu gác bếp là sản phẩm nổi tiếng miền núi. (Ảnh: Internet)
Miếng thịt bên ngoài có màu nâu sậm, khô ráo nhưng bên trong lại màu đỏ hồng, mềm và ngọt tự nhiên. Khi ăn, bạn sẽ cảm nhận được vị đậm đà của thịt trâu hòa mùi thơm nồng nàn của hương bếp và vị cay tê đặc trưng của mắc khén.
Cách chọn mua: Nên chọn những miếng thịt có màu nâu sậm tự nhiên, thớ thịt rõ ràng, khi cầm cảm thấy chắc tay. Tránh những mảng quá bóng hoặc có màu sắc lạ.
Giá tham khảo: 800.000 - 1.200.000 VNĐ/kg.
Gợi ý địa chỉ: Các cửa hàng đặc sản uy tín tại thành phố Hà Giang, chợ phiên Đồng Văn, Mèo Vạc.
Lạp xưởng gác bếp:
Khác với lạp xưởng miền xuôi, lạp xưởng Hà Giang được làm từ thịt lợn "cắp nách" (lợn đen bản địa) vừa chắc vừa thơm. Thịt được xay nhỏ, trộn với rượu, gừng và các gia vị khác, nhồi vào lòng non rồi cũng được treo trên gác bếp để hong khô.
Lạp xưởng gác bếp. (Ảnh: Internet)
Lạp xưởng có mùi thơm của nắng, của khói bếp, vị béo ngậy của thịt lợn và hương thơm đặc trưng của gia vị. Khi chiên hoặc nướng lên, lạp xưởng tỏa mùi thơm quyến rũ, ăn rất "bắt cơm".
Cách chọn mua: Chọn những khúc lạp xưởng khô ráo, săn chắc, có màu đỏ hồng tự nhiên của thịt.
Giá tham khảo: 180.000 - 250.000 VNĐ/kg.
Mật ong bạc hà
Đây là một trong những đặc sản quý giá và độc đáo bậc nhất mà thiên nhiên ban tặng cho Hà Giang. Mật ong bạc hà chỉ có ở 4 huyện vùng cao núi đá là Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh và Quản Bạ, nơi có loài hoa bạc hà dại nở rộ vào cuối thu, đầu đông (khoảng tháng 10 đến tháng 12).
Ong hút mật từ loại hoa này cho ra một thứ mật ong có màu vàng chanh ánh xanh tự nhiên, trong vắt và đặc sánh.
Mật ong. (Ảnh: Internet)
Công dụng: Không chỉ thơm ngon, mật ong bạc hà còn được xem là một vị thuốc quý, có tác dụng tốt cho hệ hô hấp, tiêu hóa, bồi bổ sức khỏe và làm đẹp.
Cách chọn mua: Mật ong thật có mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng của hoa bạc hà, vị ngọt thanh mát chứ không ngọt gắt. Để thử, bạn có thể nhỏ một giọt mật vào nước lọc, mật thật sẽ vo tròn và chìm xuống từ từ.
Giá tham khảo: 400.000 - 600.000 VNĐ/lít (tùy thuộc vào độ nguyên chất và thời điểm).
Lưu ý: Đây là sản phẩm dễ bị làm giả, bạn nên tìm đến các cơ sở uy tín, có chứng nhận OCOP (Mỗi xã một sản phẩm) để đảm bảo chất lượng.
Chè Shan Tuyết Cổ Thụ
Đối với những người yêu trà, một gói Chè Shan Tuyết cổ thụ Hà Giang sẽ là món quà vô giá. Hà Giang là một trong những cái nôi của cây chè cổ thụ Việt Nam. Những cây chè Shan Tuyết hàng trăm năm tuổi mọc tự nhiên trên các đỉnh núi cao Hoàng Su Phì, Vị Xuyên, Xín Mần. Búp chè được người dân tộc Dao, Tày thu hái thủ công và chế biến theo phương pháp truyền thống.
Hương vị: Trà có cánh to, phủ một lớp lông tơ trắng mịn. Khi pha, nước trà có màu vàng óng như mật ong, hương thơm thanh khiết, vị chát dịu ban đầu và hậu vị ngọt sâu lắng đọng lại nơi cổ họng.
Cách chọn mua: Chọn loại trà có búp to đều, còn nguyên lớp lông tơ trắng. Tránh mua trà bị vụn nát, có mùi ẩm mốc.
Giá tham khảo: 80.000 - 300.000 VNĐ/kg, tùy thuộc vào chất lượng và loại búp.
Bánh tam giác mạch
Nếu đến Hà Giang vào mùa hoa tam giác mạch (tháng 10 - 12), đừng quên mua những chiếc bánh tam giác mạch nhỏ xinh về làm quà. Bánh được làm từ hạt của cây tam giác mạch, loài cây lương thực đặc trưng của vùng cao núi đá. Hạt được xay thành bột, trộn với nước rồi nướng hoặc hấp chín.
Hương vị: Bánh có vị ngọt, hơi thở và mang một mùi thơm đặc trưng. Đây là món quà giản dị nhưng lại gói đầy đủ hương vị của loài hoa biểu tượng cho Hà Giang.
Cách chọn mua: Bánh rất dễ mua tại các phiên chợ hoặc ven đường ở các điểm du lịch. Bánh có thể để được vài ngày, khi ăn có thể nướng lại cho giòn.
Giá tham khảo: 10.000 - 15.000 VNĐ/chiếc.
Các loại hoa quả theo mùa
Tùy theo thời điểm du lịch, bạn cũng có thể chọn mua các loại hoa đặc sản của Hà Giang để làm quà:
Cam sành Bắc Quang (Mùa từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau): Nổi tiếng với kết quả, khoang chứa nước, mọng nước và có vị ngọt đậm.
Hồng không hạt Quản Bạ (Mùa từ tháng 9 đến tháng 11): Quả giòn, ngọt thanh, không có hạt, là món quà được nhiều người yêu thích.
Ớt gió Đồng Văn (Mùa tháng 10 - 11): Loại ớt nhỏ nhưng rất thơm và có độ cay vừa phải, dùng để làm vị gia vị thì tuyệt vời.
Kinh nghiệm mua đặc sản Hà Giang giá tốt
Mua ở đâu:
Chợ phiên: Đây là nơi lý tưởng nhất để trải nghiệm văn hóa và mua sắm. Các chợ nổi tiếng như phiên chợ Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ... là nơi bạn có thể tìm thấy hầu hết các loại đặc sản tươi ngon do người dân làm ra chính.
Cửa hàng đặc sản uy tín: Tại trung tâm thành phố Hà Giang và các thị trấn du lịch có nhiều cửa hàng chuyên bán đặc sản. Vui lòng tìm những cửa hàng có chứng nhận OCOP hoặc được nhiều người đánh giá tốt để đảm bảo chất lượng.
Mua trực tiếp tại vườn/nhà dân: Nếu có hội cơ, mua hoa quả tại vườn hoặc rượu, thịt tại nhà dân sẽ đảm bảo tươi ngon và nguyên chất nhất.
Lưu ý khi mua:
Hỏi giá trước khi mua: Đặc biệt là ở các khu chợ du lịch, hãy hỏi giá và có thể mặc dù một chút.
Kiểm tra kỹ năng sản phẩm: Quan sát màu sắc, mùi vị, bao bì sản phẩm. Đối với các loại thực phẩm khô như thịt trâu, lạip xưởng, cần chú ý đến độ khô, tránh mua hàng được dưỡng ẩm.
Đóng gói cẩn thận: Người bán đóng gói cẩn thận, đặc biệt là với các sản phẩm dễ hỏng hoặc cần bảo quản kỹ thuật như mật ong, rượu để tiện vận chuyển đường xa.
Hà Giang không chỉ là một chuyến đi mà còn là một hành trình của những trải nghiệm. Hy vọng với những mũi ý trên, bạn sẽ không còn ồn ào "Hà Giang có đặc sản gì làm quà?" và sẽ được chọn những món quà ý nghĩa nhất.